Mỹ chuyển hướng chiến lược sang châu Á (RFI)

16 Tháng Ba 201312:00 SA(Xem: 17908)
Mỹ chuyển hướng chiến lược sang châu Á (RFI)

Mỹ chuyển hướng chiến lược sang châu Á :

Căn nguyên và những cái bẫy

 
image001_374 

















Khu trục hạm USS Lassen tới Hàn Quốc ngày 9/3/2013 chuẩn bị cho cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn.

REUTERS/South Korean Navy/Handout
 

Minh Anh, RFI

Liên quan đến chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nhật báo kinh tế Les Echos hôm nay có bài phân tích đề tựa « Căn nguyên và nhng cái by trong vic r hướng sang châu Á ca Hoa Kỳ ». Tờ báo nhận định rằng, việc Mỹ tăng cường quân đội trong khu vực có nguy cơ khiến cho Trung Quốc thêm hung hăng.

Nhìn từ bên ngoài, sự chuyển hướng của Hoa Kỳ sang châu Á mang một lý do rất đơn giản, đó là vì quyền lợi kinh tế và an ninh quốc gia. Sự rẽ hướng đó được chính quyền Obama gọi là « xoay trục ». Hay nói một cách khác, chính là sự thay đổi chiến lược của Hoa Kỳ tại châu Á.

Sự « xoay trục » của Hoa Kỳ về châu Á phải được hiểu rằng Mỹ đã nhận thức được sức mạnh quân sự ngày càng gia tăng và các hành động khiêu khích của Bắc KInh trước các đồng minh truyền thống của Mỹ tại khu vực biển Hoa Đông và Biển Đông. Từ hai thập niên nay, việc Bắc Kinh tăng đều đặn ngân sách quốc phòng mỗi năm đến trên 10% cho thấy một ngày nào đó Trung Quốc có thể trở thành một đối thủ đáng gờm. Đấy là chưa tính đến mối họa Bắc Triều Tiên đang đè nặng lên Hàn Quốc. 

Hai yếu t thun li cho s « xoay trc »

Theo phân tích của tác giả, có hai yếu tố mang các bản chất khác nhau sau đây đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự « xoay trục ». Một mặt, chính việc khám phá nguồn trữ lượng dồi dào khí đá phiến hé mở triển vọng giúp Hoa Kỳ giảm sự lệ thuộc vào nguồn dầu hỏa Trung Đông. Như vậy, Washington đã có thể giảm quân số trong khu vực này, bắt đầu từ việc rút hết quân tại Irak vào năm 2011 và tương tự cho Afghanistan từ đây đến hết năm 2014. Mặt khác, chiến tranh lạnh kết thúc cho phép Mỹ giải ước từ từ khỏi châu Âu. Lầu Năm Góc sẽ cho rút bớt thêm quân tại các khu căn cứ ở Đức.

Kinh tế và quân s là hai trc chính trong vic « r hướng » sang châu Á

Bài phân tích nhận định, việc « rẽ hướng » sang châu Á sẽ được dựa vào hai trục chính. Trục thứ nhất liên quan đến vấn đề kinh tế. Việc lần đầu tiên Tổng thống Obama tham dự « Hội nghị thượng đỉnh Đông Á » cho thấy Mỹ rất mong muốn đạt được một sự hội nhập kinh tế và thương mại hoàn toàn với châu Á. Hoa Kỳ bày tỏ thiện chí đàm phán về một thỏa thuận tự do trao đổi mậu dịch ngay trong lòng khối Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Trục thứ hai liên quan đến vấn đề quân sự. Cam kết chuyển hướng sang châu Á đi kèm với việc tái định vị quân sự. Mà bằng chứng là Washington thông báo kể từ tháng 4/2012 sẽ gởi 2500 quân đến khu căn cứ quân sự Darwin tại Úc. Hoa Kỳ còn thắt chặt các mối quan hệ quân sự với các nước trong khu vực Đông Nam Á qua việc cho neo đậu các tàu chiến tại các khu hải cảng lớn của Singapore hay đặt các máy bay giám sát tại Philippines và cũng như qua việc cho thực hiện các đợt luân chuyển binh sĩ thường xuyên hơn.

Theo bài báo, mục tiêu của các động thái này là nhằm đạt được một sự linh hoạt luân chuyển binh lính tối đa trong khu vực mà không cần phải dựa dẫm nhiều vào các khu căn cứ quân sự thường trực của Mỹ tại Nhật Bản và Hàn Quốc.

Tác dng ngược ca chiến lược « xoay trc »

Tuy nhiên, bài phân tích đánh giá rằng sự hiệu chỉnh chiến lược trên rất có thể sẽ có tác dụng phản ngược với mục tiêu đề ra. Thay vì là nhằm ổn định - hội nhập khu châu Á – Thái Bình Dương, và đảm bảo các đồng minh châu Á của mình, sự « xoay trục » đó có nguy cơ khiến Bắc Kinh trở nên hung hăng hơn. Trước việc luôn bị xem thường về năng lực quân sự và rất có thể luôn ám ảnh bởi sự gia tăng quân lực Mỹ, Trung Quốc đã gia tăng các tiềm năng quân sự của mình. Chẳng hạn như sự kiện Bắc Kinh khởi động chiếc hàng không mẫu hạm đầu tiên của mình vào năm 2011. Theo các chuyên gia phân tích, thay vì góp phần làm hạ nhiệt trong khu vực, chiến lược « xoay trục » của Hoa Kỳ có nguy cơ đẩy giới quân sự Trung Quốc trở nên cứng rắn hơn. Trên thực tế là Bắc Kinh đã nói bóng nói gió đến sự trở lại «tâm lý chiến tranh lạnh».

Bài phân tích đã trích dẫn nhận định của một vị giáo sư đại học cho rằng chính sách ngoại giao mới của Hoa Kỳ đã làm trầm trọng thêm cảm giác bất an và chỉ có thể làm cho Trung Quốc thêm phần hung hăng. Chính sách này không những không tạo được sự ổn định trong khu vực mà còn gây sứt mẻ trong mối quan hệ bang giao Mỹ - Trung. Theo vị giáo sư này, chính sách « xoay trục » này được dựa trên một đánh giá sai lầm. Ông cho rằng, Trung Quốc phô trương thanh thế chủ yếu là nhằm che đậy những bất an trong nước do nhiều năm khủng hoảng tài chính và bất ổn xã hội.

Nhng hn chế trong chính sách « xoay trc »

Cuối cùng, bài phân tích cũng nhận định rằng chính sách « xoay trục » của Hoa Kỳ vẫn còn khó có thể hoàn thiện được.

Thứ nhất liên quan đến vấn đề tài chính. Tác giả cho rằng việc áp dụng cắt giảm tự động từ hồi tuần rồi sẽ làm cho ngân sách quốc phòng giảm xuống đến ít nhất là 8%, tức là giảm 500 tỉ đô-la trong vòng 10 năm.Thứ hai, việc giảm lệ thuộc vào nguồn dầu hỏa nhập khẩu từ Trung Đông vẫn còn là một triển vọng khá xa vời.

Thứ ba, có sự khác biệt giữa người tiền nhiệm và người kế thừa trong lãnh vực ngoại giao. Khác với bà Hillary Clinton, tân Ngoại trưởng Hoa Kỳ ông John Kerry đã chọn châu Âu và Trung Đông làm điểm đến trong chuyến xuất ngoại đầu tiên chứ không phải là châu Á. Một tín hiệu cho thấy Washington chưa thể nào quay lưng lại với các « đồng minh cũ » của mình. 
Một điều chắc chắn là Hoa Kỳ cũng không thể nào lùi bước với châu Á. Nhưng Hoa Kỳ cũng khó có thể mà giữa thăng bằng được cán cân Đông – Tây của mình.

(Nguồn: viet.rfi.fr)

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
22 Tháng Chín 2022(Xem: 2828)
"Tổng thống Nga Vladimir Putin nói ông sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ lãnh thổ Nga, làm dấy lên lo ngại rằng ông có thể dùng vũ khí hạt nhân nhỏ hoặc "chiến thuật" ở Ukraine."
22 Tháng Chín 2022(Xem: 2719)
"Chưa bao giờ lại có nhiều người Việt xây tương lai bên ngoài tổ quốc mình nhiều như thế và như hiện nay."
19 Tháng Chín 2022(Xem: 2560)
"Tại Westminter, ngoài sự kính trọng được toàn thế giới dành cho nữ hoàng Elizabeth II, là hai sự chuyển giao quyền lực êm ái : một quốc vương mới và một thủ tướng mới. Cuộc họp ở Samarcande, hầu như cùng thời điểm với thất bại nặng nề của Nga ở Ukraina và sự kiện toàn cầu ở Luân Đôn, cho thấy sự sụp đổ quyền lực mềm của Matxcơva và Bắc Kinh."
15 Tháng Chín 2022(Xem: 2511)
"Một bên chấp nhận là « tai, mắt » của Bắc Kinh trong ASEAN để đối lấy viện trợ và đầu tư, còn bên kia thì đã trông thấy Cam Bốt là một mảnh đất màu mỡ để cho các doanh nghiệp Trung Quốc khai thác và xem Phnom Penh như một công cụ hữu ích cả về chính trị lẫn chiến lược..."
11 Tháng Chín 2022(Xem: 2429)
"Thời kỳ cai trị lâu dài của Nữ hoàng Elizabeth II được đánh dấu bằng ý thức nghĩa vụ mạnh mẽ và quyết tâm dâng hiến đời mình cho ngai vàng và nhân dân."
08 Tháng Chín 2022(Xem: 2990)
"Đã có các ý kiến nhắc rằng nhờ công cuộc Cải tổ - Perestroika mà Việt Nam có Đổi mới. Nhưng ít ai ở Việt Nam hiện nay nói về sự xuất hiện của một 'hạt giống Gorbachev' ở Hà Nội khi đó, ông Trần Xuân Bách."
14 Tháng Sáu 2022(Xem: 3249)
"Các cố vấn tranh cử thân cận nhất của ông Donald Trump, các quan chức chính phủ hàng đầu và thậm chí cả gia đình của ông đều đã phản bác những tuyên bố sai lầm của ông cho rằng có gian lận bầu cử hồi năm 2020 trước ngày 6/1/2021, nhưng vị tổng thống bị thua trong bầu cử dường như đã “tách rời khỏi thực tế” và tiếp tục bám vào những giả thuyết kỳ quặc hòng duy trì quyền lực, những người làm chứng khai như vậy trước Ủy ban điều tra vụ tấn công Capitol hôm 13/6, theo AP."
08 Tháng Sáu 2022(Xem: 3221)
"Ý tưởng xây dựng các... “bể chứa nước mưa” cho Hà Nội nhằm chống ngập nhắc thiên hạ nhớ tới vấn nạn ngập lụt ở TP.HCM. Trong 15 năm vừa qua, TP.HCM đã chi hàng trăm ngàn tỉ để giải quyết vấn nạn ngập lụt nhưng vô ích vì gần như không thể khắc phục hậu quả của các... “qui hoạch” trước đó! "
05 Tháng Sáu 2022(Xem: 3272)
"Chính phủ Sri Lanka mới đây tuyên bố tạm dừng trả lãi và nợ nước ngoài để dùng ngoại tệ đáp ứng các nhu cầu trong nước. Giáo sư Khương Hữu Lộc sẽ phân tích về nguyên nhân, hậu quả và mối liên hệ đến Việt Nam."
26 Tháng Năm 2022(Xem: 3102)
"Cách đây hơn 50 năm, chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Lyndon Baines Johnson tuyên bố "súng là công cụ chính gây nên cái chết của giới tội phạm Mỹ" và nói rằng vấn đề này "chính là kết quả từ thái độ bình thường của nền văn hóa chúng ta đối với súng đạn và di sản công dân được trang bị vũ khí, tự bảo vệ mình"."
SINH HOẠT
MINH XÁC QUAN ĐIỂM
- Website do một ít Thụ Nhân chung sức, dù rộng mở đến tất cả đồng môn trong tình thân hữu, nhưng không nhân danh hay đại diện tập thể nào.

- Quan điểm của bài viết trong Diễn Đàn là của cá nhân tác giả, không hẳn phản ánh quan điểm chung của Ban Biên Tập và những người tham gia Diễn Đàn.
KHÁCH THĂM VIẾNG
99,468