Thiên đường thuế, cột trụ của chủ nghĩa tư bản (RFI)

21 Tháng Tư 201312:00 SA(Xem: 17021)
Thiên đường thuế, cột trụ của chủ nghĩa tư bản (RFI)

Thiên đường thuế, một cột trụ của chủ nghĩa tư bản

 

 image001_385

















REUTERS/Heinz-Peter Bader

 

Thanh Hà, RFI

Bài tr tn gc r các thiên đường thuế khóa là nhim v bt kh thi, khi 1/3 các chương trình đu tư trc tiếp ca các tp đoàn đa quc gia đu được thc hin t các « trung tâm tài chính hi ngoi » này. Hai phn ba các qu đu tư trên thế gii được đt ti các thiên đường thuế khóa.

Toàn cảnh chính trị tại Pháp đang hoang mang sau vụ tai tiếng Cahuzac : cựu bộ trưởng đặc trách về ngân sách thú nhận gửi tiền ở các địa điểm được gọi là thiên đường thuế khóa để trốn thuế.

Khoản tiền không khai báo đó lên đến 600 000 hay 15 triệu theo tiết lộ của một ngân hàng Thụy Sĩ ? Điều quan trọng hơn cả là dư luận Pháp không chấp nhận cựu bộ trưởng đặc trách về ngân sách Jérôme Cahuzac đã muốn chơi trò « vừa đá bóng vừa thổi còi ». Nhưng vụ án Cahuzac là cơ hội để dư luận tập trung vào hoạt động của các thiên đường thuế khóa, còn được gọi một cách ngoại giao là những « trung tâm tài chính hải ngoại ».

Đặc điểm của các thiên đường thuế khóa là gì họ hoạt động ra sao ? Daniel Lebègue, chủ tịch Transparency International chi nhánh đặt tại Pháp, trả lời :

« Nhng trung tâm tài chính offshore hot đng mt cách không minh bch, rt mù m, nếu không mun nói là m ám. Lut tài chính nhng nơi này rt lng lo, thm chí là không có. Chính quy nhng nơy cũng không h quan tâm đến vic kim tra v tính hp pháp ca các khon tin đ h nhn vào.  nhng nơi này, người ta gn như không phi đóng thuế.

Hin có khong t 70 đến 80 thiên đường thuế khóa như vy trên thế gii, t châu Á đến Cn Đông, t châu M đến Châu Âu.

Thêm mt đim khác na là nhng ‘đim đến’ đón nhn các ngun tư bn này, gi bí mt ngân hàng rt k. H không tiết l gì v danh tánh các thân ch. Đó có th là tư nhân, hay là nhng doanh nghip, nhng công ty… Tôi xin nhn mnh, tht thoát do trn thuê gây thit hi đến 30 t euro mnăm cho nn kinh tế Pháp. 30 t là khon tin tương đương vi nhng gì mà chính ph Pháp liên tc đòi người dân phi đóng góp thêm trong hai tài khóa 2012 và 2013 ».

Hiện có khoảng từ 70 đến 80 địa điểm đã được mệnh danh là thiên đường thuế khóa. Số này đã tăng đáng kể vì vào thập niên 1970 chỉ có khoảng 25 địa điểm được coi là những thiên đường trốn thuế.

Vào tuần trước nhiều tờ báo lớn của châu Âu đã cùng lúc tung ra một danh sách gọi là OffshoreLeaks, trong đó có tên tuổi những nhân vật gửi tiền tại những thiên đường này để trốn thuế. Nhưng theo giới trong ngành hành vi gian lận thuế của các nhà tỷ phú hay các chủ tập đoàn giàu sụ chỉ là một phần nhỏ trong hoạt động của các thiên đường thuế khóa.

Báo cáo năm 2010 của Bruxelles cho thấy, tiền tham nhũng hay từ các tổ chức phi pháp không phải là các « nguồn vào » chính, nuôi sống các thiên đường thuế khóa. Các hoạt động rửa tiền, hay các khoản ký gửi từ những tổ chức tội phạm theo thứ tự chiếm 5 và 35 % vốn đổ vào các thiên đường thuế khóa. Như vậy, 60 % còn lại là tiền của các tập đoàn đa quốc gia ký gửi. Cũng không nên quên rằng, hai phần ba các quỹ đầu tư trên thế giới được đặt tại các thiên đường thuế khóa, và cứ trên ba dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài của một tập đoàn đa quốc gia thì lại có một đổ tiền vào một « trung tâm tài chính hải ngoại » nơi mà luật tài chính được coi là dễ dãi và không mấy ai quan tâm nhiều đến « nguồn gốc của các khoản tiền ký gửi ».

Trả lời trên đài RFI pháp ngữ, Daniel Lebègue người đứng đầu chi nhánh tại Pháp của tổ chức Transparency International France không ngạc nhiên trước những tiết lộ được gọi là « OffshoreLeaks » :

« Chúng tôi biết được tm mc ca các hành vi trn thuế quan trng đến chng nào. Các dch v trn thuế, được thc hin qua trung gian nhng ‘thiên đường thuế khóa’. Đó là nhng trung tâm tài chính  hi ngoi không b đánh thuế và không ai biết nhng thiên đường thuế khóa đó hot đng ra sao. Có mt điu chc chn : đy là nơi mà các nhà đu tư hay nhng tp đoàn gi tin vào đó đ gim bt thuế h phi đóng  nguyên quán. Theo thng kê ca Quc hi Hoa Kỳ thì các hành vi trn thuế như vy gây thit hi cho b Tài chính M mi năm 100 t đô la. Còn ti châu Âu, b Tài chính Pháp và Đc, mi quc gia tht thu đến 30 t euro mt năm ».

Ca ngõ đu tư

Những thiên đường thuế khóa không chỉ là nơi để các đại gia trốn thuế, mà đấy chính là địa bàn để các tập đoàn đa quốc gia phác thảo ra những chiến lược đầu tư : một phần ba các chương trình đầu tư trực tiếp của các tập đoàn đa quốc gia đều được thực hiện từ các « thiên đường thuế khóa » . Các nhà tỷ phú hay các tổ chức tội phạm cất giấu tiền để không phải kê khai tài sản và nộp thuế chỉ là một phần các chức năng của các thiên đường thuế khóa trên thế giới.

Mục tiêu chính của các địa điểm tài chính hấp dẫn đó là để phục vụ quyền lợi của các tập đoàn hàng đầu trên thế giới, của các quỹ đầu tư với khối lượng vốn tính bằng bạc tỷ đô la. Đó chính là điều giải thích vì sao, quần đảo nhỏ xíu British Virgin Islands của Anh, một vùng đất với vỏn vẹn chưa đầy 25 000 dân cư trên một diện tích 150 mét vuông, nhưng lại là nhà đầu tư số 1 vào Trung Quốc, trước cả Nhật Bản và Hoa Kỳ.

Tương tự như vậy đảo Maurice cũng là nơi đầu tư quan trọng nhất của Ấn Độ. Đấy không phải là chuyện tình cờ. Trên thực tế quần đảo Virgin của Anh hay địa điểm nghỉ mát lý tưởng như đảo Maurice là địa bàn hoạt động của các tập đoàn quốc tế, là cửa ngõ để đưa vốn vào những thị trường rộng lớn và tiềm năng như Trung Quốc hay Ấn Độ.

Theo một công trình điều tra của tạp chí kinh tế Alternatives Economiques, toàn bộ 40 tập đoàn tham gia chỉ số chứng khoán CAC 40, tức là những công ty hàng đầu của Pháp đều hiện diện tại các thiên đuờng thuế khóa, qua trung gian khoảng 1 500 cơ sở khác nhau được đặt tại 30 « trung tâm tài chính offshore » trải dài từ vùng biển Caribê đến Thụy Sĩ, từ Hồng Kông đến Panama, từ Singapore đến Luxembourg, Ai Lan hay Hà Lan. Trung tâm tài chính City của Luân Đôn là một trong những địa bàn hoạt động rất được các tập đoàn của Pháp quan tâm.

Một trong những lý do đơn giản giải thích vì sao các tập đoàn lớn của Pháp mở chi nhánh tại Ai Len chẳng hạn do tại Pháp, thuế đánh vào các doanh nghiệp là 33,33 % trong lúc tại Ai Len, tỷ lệ đó chỉ là 12,5 %. Ai Len tham gia khu vực đồng euro và là thành viên Liên Hiệp Châu Âu. Mở chi nhánh tại Ai Len không phải là một hành vi phạm pháp mà đó chỉ là một động thái để « tìm lợi thế về thuế khóa mà thôi ».

Do vậy mà có tới 37 % vốn đầu tư của các tập đoàn Pháp và châu Âu được ký gửi trong các thiên đường thuế khóa và có tới 47 % các dự án đầu tư trực tiếp của các tập đoàn Pháp được thực hiện từ một trong những trung tâm tài chính hải ngoại này và phần lớn là được ký gửi ngay tại các nước trong Liên Hiệp Châu Âu như Hà Lan hay Ai Len, Chypre. Hà Lan, đón nhận đến 17 % các chi nhánh của các tập đoàn Pháp ; Anh Quốc, thu hút 30 %. Đứng hạng thứ ba là Luxembourg.

Về điểm này, chủ tịch chi nhánh Transparency International France, Daniel Lebèque giải thích thêm :

« Đi vi 14 ngân hàng ln châu Âu, trong đó có 3 ngân hàng Pháp, hin ti ¼ các chi nhánh trên thế gii ca h được đt ti các thiên đường thuế khóa. Nhng chi nhánh đó được thành lp đôi khi vi quy chế ca các công ty liên doanh, đôi khi là vi tư cách ca mt công ty con.

Tuy nhiên  đây cn phi phân bit rõ các hot đng ca nhng cơ quan tài chính đó. Trong s nhng dch v đ ngh vi thân ch ca h, có nhng dch v hoàn toàn hp pháp. Thí d như ti châu Âu, có nhiu công ty m chi nhánh ti Ai Len, do lut l hành chính ti quc gia này khá đơn gin và thuế doanh nghip ca Ai Len thp hơn so v nhng quc gia khác trong Liên Hip Châu Âu.

M chi nhánh ti Ai Len đ ch b đánh thuế ít hơn là điu hoàn toàn hp pháp. Không th coi đó là hành vi trn thuế. Nếu như mt ngân hàng đ ngh vi thân ch m chương m chi nhánh  Ai Len, thì không th cáo buc ngân hàng đó vi phm lut.

Ngược li, dch v chuyn tin ca thân ch ti mt thiên đường thuế khóa đ trn thuế, thì đy li là chuyn khác và đó mi là hành vi phm pháp. Như vy, ngân hàng giúp thân ch ca mình làm vic này có th b kết ti đng lõa đ trn thuế ».

50% vn đu tư ca M được c các thiên đường thuế khóa

Trong mắt các đại tập đoàn của Hoa Kỳ thì những thiên đường thuế khóa là nơi đủ an toàn để ủy thác vốn : một nửa dự trữ vốn đầu tư của các tập đoàn Mỹ được cất giấu tại đấy. Hiện tượng này phổ biến đến nỗi vào cuối năm 2004, tổng thống G.W Bush ra quyết định « ân xá » cho những tập đoàn nào đem vốn trở lại đất Mỹ. Cụ thể là tron vòng một năm, nếu một tập đoàn Mỹ đem vốn trở về nguyên quán thì sẽ chỉ bị đánh thuế ở mức 5,25 % thay vì 35 % như luật hiện hành.

Theo thẩm định của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế vào cuối năm 2004 có tới 1/3 các khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài xuất phát các thiên đường thuế khóa trên thế giới. Vào năm 1997, tỷ lệ đó chỉ là 25 %.

Một trong những chức năng khác của các thiên đường thuế khóa là cất giấu tài khoản của các đại tập đoàn, của các nhà điều hành những công ty đa quốc gia. Thế nhưng đấy còn là nơi để các công ty mẹ che dấu những khoản lỗ lã để tiếp tục che mắt các nhà tài trợ khi cần huy động vốn như là trường hợp đã từng xảy ra với các tập đoàn Vivendi của Pháp, Universal của Mỹ hay tập đoàn chuyên chế biến các sản phẩm làm từ sữa, Parmalat của Ý, cho đến khi tức nước vỡ bờ, nổ ra các vụ phá sản làm chấn động cả hệ thống tư bản thế giới như tập đoàn Parmalat của Ý hay công ty dầu khí Enron và ông trùm viễn thông Worldcom của Hoa Kỳ.

Enron đã mở đến 800 công ty ma tại các thiên đường thuế khóa để che giấu bê bối tài chính.

Quyn li ca các tp đoàn ngân hàng

Thế nhưng các thiên đường thuế khóa không chỉ phục vụ quyền lợi của các công ty tên tuổi trên thế giới như Microsoft, Google , Starbucks Coffeecủa Mỹ hay LVMH, Schneider …. của Pháp mà đấy còn là sân chơi của các tập đoàn ngân hàng quốc tế : vào đầu năm 2006 chẳng hạn hơn một phân nửa các dịch vụ tài chính quốc tế của các ngân hàng đều qua trung gian các thiên đường thuế khóa. 58 % các khoản tín dụng cấp cho nước ngoài đều được trích ra từ các tài khoản được mở ở các chi nhánh hải ngoại và có tới 42 % các khoản tiền đó lại được dùng để rót vào chính những thiên đường thuế khóa.

Thêm một yếu tố khác là khi nhìn vào những vụ tai tiếng tài chính liên quan đến các tập đoàn tên tuổi như Enron hay Parmalat thì người ta nhận thấy rằng, đằng sau các vụ gian lận sổ sách đó đều có bàn tay của một tập đoàn ngân hàng lớn như mối liên hệ mờ ám giữa Citigoupe với Enron hay của ngân hàng Chase Manhattan, cũng lại với Enron.

Ở Pháp hai ngân hàng lớn là BNP Paribasvà Crédit Agricole vừa bị lộ là đã mở theo thứ tự 56 và 36 chi nhánh tại các thiên đường thuế khóa trong thời gian từ năm 1990 đến 2000, chủ yếu là tại châu Á mà Singapore, Hồng Kông và Đài Loan là ba điểm đến được ưa chuộng nhất.

Trong những điều kiện như trên, dễ hiểu là tương lai của từ 70 đến 80 thiên đường thuế khóa quốc tế hãy còn rất tươi sáng. Mục tiêu minh bạch hóa các hoạt động tài chính tại các « trung tâm tài chính hải ngoại » trong một thời gian dài sắp tới hãy mới chỉ là những thông báo suông !!!

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
06 Tháng Ba 2022(Xem: 3106)
"Các vị sứ giả có nhiệm vụ phát ngôn thông điệp ‘‘chiến tranh chỉ là sự điên cuồng’’. Đây là việc làm chưa từng có. Ngài tuyên bố đất nước Ukraine đang bị hủy diệt và kêu gọi các bên ngưng giao tranh, thiết lập hành lang nhân đạo."
05 Tháng Ba 2022(Xem: 3357)
"Hiện nay thật khó để dự đoán cuộc chiến tại Ukraine cuối cùng sẽ diễn tiến như thế nào. Tin tức từ chiến trường, nền ngoại giao bị tắt tiếng, sự thống khổ của những người dân bị mất nhà cửa, tất cả có thể đã quá choáng ngợp."
03 Tháng Ba 2022(Xem: 3186)
‘Người Nga có muốn chiến tranh không?’ Cháu luôn nghĩ là “Không.” Bởi một bạo chúa không phải là cả nước Nga, cả dân tộc Nga. Misha Đoàn
28 Tháng Hai 2022(Xem: 3183)
"Biết được quả “bom nguyên tử SWIFT” được cấu thành ra sao và hoạt động thế nào sẽ hiểu vì sao ngay khi vừa xảy ra cuộc khủng hoảng Ukraine đã có hơn 20 quốc gia kêu gọi áp dụng biện pháp mạnh này để đối phó với hành động hung hãn của Nga."
27 Tháng Hai 2022(Xem: 3335)
"Sau Ukraine, xu thế Ác thắng Thiện sẽ tiếp diễn tại những “điểm nóng” khác trên thế giới, với Đài Loan và Biển Đông là các nạn nhân được xếp ưu tiên trong danh sách những mục tiêu cần thanh toán của Trung Quốc. "
14 Tháng Hai 2022(Xem: 3379)
"Thiệt hại kinh tế sẽ rất nghiêm trọng, thiệt hại nhân đạo là vô cùng tàn khốc. Tuy nhiên, Nga vẫn tăng cường lực lượng bao vây Ukraine, và phương Tây tiếp tục đe dọa hậu quả nghiêm trọng nếu họ bước một chân qua biên giới."
11 Tháng Hai 2022(Xem: 3226)
"Nhân dịp tưởng niệm hai năm biến cố 39 người Việt, nhập cư bất hợp pháp vào Anh, bị thiệt mạng hồi tháng 10/2019, Đài RFA thực hiện loạt bài phóng sự như là một chứng tích của lịch sử Việt Nam hiện đại, ghi chép lại các cuộc hành trình của những ‘thùng nhân’ Việt đến Châu Âu."
08 Tháng Hai 2022(Xem: 3350)
"Dù Tập Cận Bình và Vladimir Putin đã trình diễn màn thắm tình đoàn kết trong dịp khai mạc Thế Vận Hội mùa đông Bắc Kinh, nhưng không có nghĩa là Bắc Kinh đứng về phía Matxcơva một cách mù quáng trong hồ sơ Ukraina."
04 Tháng Hai 2022(Xem: 3558)
"Thủ tướng Chu Ân Lai, một con người học thức uyên thâm đã biết quá rõ về lịch sử nhà Hán cũng như những triều đại khác nên rất khâm phục khí phách của người Việt. Liệu câu chuyện bóng đá ngày mùng 1 Tết Nhâm Dần có được giới chức TQ suy nghĩ?"
03 Tháng Hai 2022(Xem: 3373)
"Từ hai năm qua, thế giới đã và đang trải qua một cơn đại dịch khủng khiếp làm thế giới điêu đứng, khoảng 5.5 triệu người chết, nhiều nền kinh tế kiệt quệ, nhiều công ty kỹ nghệ và gia đình bị phá sản, nhóm người cực nghèo tăng thêm khoảng 120 triệu, nhưng thế giới lại tăng thêm 493 tỉ phú trong đó có ít nhứt 9 tỉ phú làm giàu nhờ thuốc chủng COVID. "
SINH HOẠT
MINH XÁC QUAN ĐIỂM
- Website do một ít Thụ Nhân chung sức, dù rộng mở đến tất cả đồng môn trong tình thân hữu, nhưng không nhân danh hay đại diện tập thể nào.

- Quan điểm của bài viết trong Diễn Đàn là của cá nhân tác giả, không hẳn phản ánh quan điểm chung của Ban Biên Tập và những người tham gia Diễn Đàn.
KHÁCH THĂM VIẾNG
99,468